Tsja daar zit je dan, in het beste restaurant van Loikaw, met nog net een Engels menu, maar als enige buitenlander in het etablissement. De ober raadt sweet and sour pork aan. Ik ga toch voor de gefrituurde paling met een soort van nasi. Het was een enerverende dag. Het begon met een snelle tocht naar de markt voor Pin Laung thee. Die had ik in een restaurant gedronken en was erg lekker. Om 8 uur kwam mijn taxichauffeur voor vandaag. Hij begon meteen te heronderhandelen over de afgesproken prijs. Want het was toch wel ver en de weg was niet zo goed, dus moest hij omrijden. Of we het excursiedoel niet konden overslaan, dan kon hij linksom rond het meer. Nee dus, dat was net het hele eier eten. Ik wilde naar Kakku en omdat ik dan toch al een heel eind naar het zuiden ben, wil ik doorreizen naar Loikaw. Uiteindelijk vertrokken we en gingen in de goede richting.
Kakku viel een beetje tegen. Er staan hier honderden witte, slanke pagodes. Helaas was een flink deel stuk, de metalen paraplu met belletjes ontbrak of hing scheef. Een andere elkaar was slecht gerestaureerd. Ik kon gelukkig een paar foto’s maken hoe het er uitgezien moet hebben. Ze hadden er ook een soort van relikwie, een grote tand (formaat everzwijn), maar de herkomst heb ik nog niet kunnen achterhalen.
Daarna vervolgden we de reis naar Loikaw. Eerst een stuk terug richting het meer, vervolgens tussen de twee meren door naar de westzijde. We reden hoog door de bergen en hier stonden theetuinen, met een ijle beplanting. Hier kwam dus de thee die ik gekocht had vandaan. In het dorpje Pin Laung hadden we een lichte lunch. De mannen droegen hier geen sarong, maar een wijde broek, vaak met bijbehorende jasje, zodat het een broekpak leek. De reis naar Loikaw duurde best lang. We kwamen tegen drie uur aan en dan moest mijn taxichauffeur nog terug.
Loikaw is de hoofdstad van de kleinste staat van Myanmar. Het is een slaperig stadje. Pas drie jaar mogen buitenlanders deze staat in. En dan eigenlijk alleen Loikaw en directe omgeving. Er heeft hier lang een burgeroorlog gewoed tussen de regering en de Kayah onafhankelijkheidsbeweging. Gevolg is dat de bevolking er onder te lijden heeft. De Kayah omvat een groot aantal stammen, waarvan de Padaung (de “Langnekvrouwen”) de bekendste is. In Myanmar zijn ze tientallen jaren stelselmatig onderdrukt. Veel Kayah zijn gevlucht naar Thailand. Voor gewone Kayah zijn dat grote vluchtelingenkampen opgezet. Alleen de Padaung hebben een “voorkeurspositie”. Zij krijgen een klein bedrag per maand, wanneer ze zichzelf tentoonstellen in Padaung-dorpen, waar ze geen mobiele telefoons of iets dergelijks mogen gebruiken. De Thaise overheid in dan de 8 tot 10 dollar die toeristen betalen om deze dorpen te bezoeken. Pure uitbuiting dus. Dat geldt dus niet voor de stammen die in Myanmar zijn gebleven. Hier zijn ze geen toeristentrekpleister (er zijn hier nauwelijks toersten) en is het voor deze trotse vrouwen een vrije keuze.
In het stadje is niet veel te beleven, er is het grootste klooster uit de staat en een tempelcomplex op de top van enkele dicht bij elkaar staande hoge rotsen. Tegen 11 uur had ik alleen hoogtepunten van de stad gezien. Okeeej, wat te doen met de rest van de dag? Ik besloot een stukje langs de rivier te gaan fietsen en lopen. Ik zag wat leuke waterplanten (een kikkerbeet, een fonteinkruid, een vlotvaren), maar niets echt bijzonders. Daarna ging ik richting een dorpje op de kaart. Het was een Kayah dorpje met palen voor de verering van voorouders en zon, maan en sterren. Eerst waren het enkele palen, maar ineens zag ik een grote hoeveelheid bij elkaar. De weg erheen was echter om een onduidelijke reden afgesloten, werd mij verteld. Maar kunnen we er niet overheen, dan gaan we er omheen … fiets fiets fiets. Bij de palen aangekomen werd ik door een man aangesproken, die me uitlegde wat het precies was. Op mijn diepgaandere vragen had hij echter geen antwoord. Dan moesten we bij zijn grootvader zijn. Dus liepen we terug (over de afgesloten weg). Het bleek dat vandaag de jaarlijkse jacht was om te offeren. Na een tijdje vroeg hij of ik al bij de grotten geweest was. Ik had erover gelezen, de op drie na langste grot van Myanmar met een lengte van 2,2 km. Maar nee, daar was ik niet geweest. Of ik daar dan heen wilde. Tuurlijk, maar het was te ver op de fiets. Nou dan kon ik wel achterop de motor. Dus reden we ruim een half uur naar de grot. Helaas konden we niet al te diep erin, want we hadden geen zaklamp bij. Tip als je naar Myanmar gaat: neem altijd een zaklamp mee, voor dit soort gelegenheden en voor pagodes. Al met al was mijn dag nog goed terecht gekomen.
De volgende dag ben ik vroeg opgestaan om het aalmoes ontvangen van de monniken te fotograferen. Als bonus kreeg ik een optocht van jongens die prinsesje waren voor één dag, de dag voordat ze monnik zouden worden. Daarna vloog ik vanuit een piepklein vliegveldje terug naar Yangon. Het eerste wat opviel: het was hier veel warmer. Het is weer 37 graden en de airco blaas koude lucht van 28°C. Het eerste wat ik regelde was een excursie voor morgen. De eerste taxichauffeur vroeg 150.000 MMK, dat was iets meer dan ik in gedachten hadden, maar toen de tweede 350.000 vroeg, besloot ik dat ik geen zin had om weer de halve stad af te gaan en ging accoord met het eerste bod. Deze taxi zette me daarna af bij de straat van de fietsenverhuur en vroeg daarvoor een heel redelijke prijs, dus dat zat wel goed. 
Op de markt waren er jade armbandjes met witte, groene, oranje en gele stukjes jade. Ik wilde een soort van regenboog van donkergroen, via lichtgroen, wit, geel, lichtoranje, naar donkeroranje, maar die waren nergens te vinden. Uiteindelijk zei iemand dat ze die wel kon maken als ik erop wilde wachten. Ze vonden het wel een goed idee, niemand had dat blijkbaar eerder bedacht. Ze hadden ook een mooie geode van amethist, maar die wilde ik pas zaterdag kopen van de borg van de fiets.
Donderdag heb ik gevuld met de laatste van de drie must-see Boeddhistische heiligdommen van Myanmar (naast de Gouden Pagode en de Boeddha in Mandalay): Golden Rock. Deze rost is door een mythische figuur op het randje van een rots geplaatst en wordt door een haar van de Boeddha op zijn plaats gehouden. Het is echter nog wel een eindje van Yangon, dus om vijf uur in de ochtend sta ik voor het hotel. 
Van de eerste twee uur reis heb ik weinig meegekregen, behalve dat het asfalt hier niet zo vlak is als het lijkt. Wegen aanleggen is hier ook letterlijk handwerk. Tegen negen uur waren we aan de voet van de berg aangekomen. Ik moest overstappen in een vrachtwagen met bankjes, samen met nog een stuk of 50 Birmezen werden we de berg op gereden. De ene vrachtwagen na de andere vrachtwagen. De smalle bergweg kan het verkeer anders niet aan. Nu kunnen ze coördineren dat één kant even wacht. Met de ongedisciplineerde automobilisten hier zou dan nooit gaan. En het is een leuke verdienste bovendien. 50×2000 MMK is 100.000 MMK per rit. Ter vergelijk mijn taxichauffeur kreeg 150.000 MMK voor de hele dag van 5 tot 5 uur.
Boven was het een drukte van je welste. Voor de luie mensen waren er draaistoelen voor het laatste stukje naar boven. Niet gedaan, hoor, er zijn grenzen! Eenmaal boven was er een vlakte van wit marmer, met nauwelijks schaduw, maar wel een verzengende zon. Zodra je van de mat afstapte, stonden je voetzolen in de fik; zoiets als het hete zand aan het strand op een zomerse dag. Want ook hier moest je schoenen en sokken beneden laten. In Thailand doe je je schoenen (niet je sokken) uit wanneer je over de drempel van de tempel stapt, hier in Myanmar moet je schoenen én sokken uitdoen bij het betreden van het tempelterrein. Door de hitte was het geen mystieke ervaring en ja een gouden rots is en blijft een rots. Net zoiets als de kei van Amersfoort.
Op de terugweg zijn we op mijn verzoek langs Bago gegaan. Hier hebben we een Gouden Pagode, een liggende Boeddha en een quadruple Boeddha gezien. Dat was een leuke toegift.
De laatste dag in Yangon ben ik naar een natuurpark net buiten de stad geweest. Een groot meer met graslanden en bos. Dat was niet helemaal wat ik gehoopt had. Er liep een groot breed zandpad doorheen, wat net was aangelegd. Er was dus weinig schaduw langs de weg. Een paar keer geprobeerd om een klein paadje te volgen, maar dat liep meestal op niets uit, omdat ik op water stuitte. Het bos was overigens meer maquis en het grasland meer moeras. Beiden niet echt toegankelijk, helaas. Van de overvloed aan vogels het ik ook weinig gezien. Daarna een laatste bezoek gebracht aan de pagode. Het blijft een imponerend bouwwerk.
De laatste twee avonden heb ik gegeten voor het goede doel. De eerste avond bij een Franse humanitaire organisatie, die gaven straatjongeren een kans op een bestaan, door ze op te leiden in een restaurant. Het project had een hoog geitenwollen-sokken gehalte. Het eten was okee, maar verder was het het allemaal nèt niet: bijvoorbeeld op de eerste verdieping in een mindere straat, een aantal dingen op de kaart niet voorradig en rap en hiphop als muziekkeuze. 
Het tweede restaurant was het wel helemaal. De Franse chef-kok koos jongeren die aanleg hadden, maar een opleiding niet konden betalen uit om gratis op te leiden tot kok/ober. Het resultaat was een chique restaurant en obers die het heel netjes deden. Okee, niet de duim in de ziel van de fles, maar verder erg netjes. Het eten was ook voortreffelijk. De prijs ook, overigens 35 euro is voor Myanmar heel veel. Maar in Europa zou je een veelvoud daarvan betaald hebben.
Nu dus voor de laatste dagen in Bangkok. Niet het hotel wat ik had uitgezocht want volgens een recensie op TripAdvisor van drie dagen geleden hadden ze er bedwantsen, kreeg ik een kamer met twee kleine bedden (ik vraag altijd een tweepersoonsbed, want daar pas ik als lange Europeaan dwars wel in) en had de kamer geen douche. Dus verhuisd naar een ander hotel. In eerste instantie leek dat een duur grapje te gaan worden, maar je moet wat. Totdat ik zag dat ze op Booking.com geen 200 euro voor drie nachten vroegen, maar slechts 119 euro. Dat vond ik wat heel gortig, zeker omdat ik naar de goedkoopste kamer had gevraagd. Na enig aandringen mocht ik die kamer online boeken en kreeg dan mijn geld terug. Uiteraard was dit een hotel waar je bij Booking.com een creditkaart voor nodig hebt. Maar dan is er Expedia, waar je met iDeal kunt betalen, werd het nog eens 5 euro goedkoper ook!
Rest mij nu nog wat sightseeing Bangkok en wat inkopen doen. Ik heb me schandalig misdragen in een theeshop. Naar later bleek een van de beste in Chinatown. De dame liet me een aantal mooie theeën proeven. Een hele dure Jasmijnthee ($256/kg), een groene Pu-erh, een Dancing Monkey groene thee (iets te bitter en groen voor mijn smaak), een hele fijne Yunnan. Opvallend was dat ze net als met rijst, de theeblaadjes spoelde, voordat ze de thee trok. Elke keer spoelde ze het theepotje, het bekertje, het zeefje enz. met kokend water af. Uiteindelijk wat van die Jasmijnthee en van de Yunnan gekocht, met Chrysanthemum voor ijsthee en nog wat keizerparels.
Morgen nog even bedenken wat ik ga doen en dan dinsdag naar huis. Ik vertrek om 12 uur Thaise tijd en kom kwart voor zeven Nederlandse tijd aan op Schiphol.
De eerste dag ging dus vrij soepel. Een dingetje ging niet helemaal lekker. Geld pinnen. Dat de eerste ATM het niet doet is niet vreemd, maar na de tiende ga je jezelf toch vragen stellen. Wat is er aan de hand? De dame aan het loket zei dat ik maar contact met mijn bank moest opnemen. Maar thuis deed alles het nog gewoon. Wacht even … thuis, dit is niet thuis! Ik was vergeten mijn pas op wereld te zetten. Dat zou 24 uur duren, maar ik had gelukkig cash geld.
Vrijdag ben ik naar de Botanische tuin van Bangkok geweest. Dat bleek nog een hele onderneming. De eerste twee tuktuk’s wilde me niet eens meenemen. De derde zou Dat voor 400 Baht wel doen. Maar na 2km zette hij me toch aan de kant. Nu was dat precies bij de Hindoetempel, die nog op mijn lijstje stond, dus stapte ik gedwee uit. Ik moest maar een taxi nemen. Ook die vonden het moeilijk. Ver weg, overkant van de rivier, buiten de stad … uiteindelijk bracht iemand me er toch heen, voor nog geen 150 Baht. Bij de ingang van het park waren fietsen te huur. Dus om het lopen te verminderen huurde ik een fiets. Het park was mooi, maar meer een ecologische wandeling dan een botanische tuin. Er waren wel een paar bordjes met namen, maar het was vooral gericht op het bijbrengen van enkele ecologische basisprincipes. 
Wel zag ik een mooie Indische varaan, dus dat was er leuk. Op de fiets ben ik het hele schiereiland rondgefietst. Een lunch in een klein koffiebarretje en verder genieten van kleine paadjes door de rabbatdelen van de uiterwaarden van de rivier. Dit fietspad was hoog aangelegd, zodat je je hoogwater toch door het gebied kon rijden. Ze noemden het eco-bike, fietsen door de lokale gemeenschap. Het bos was een soort combinatie tussen maquis en griend. De akkertjes, met palmbomen, lagen op de hogere delen tussen de sloten. De hele dag gefietst in de groene long van Bangkok met vooral lintbebouwing langs de weg en verspreide huizen langs het fietspad.
Gisteren, zaterdag, heb ik een bezoek gebracht aan Chatuchak,de grote weekendmarkt, volgens de folder de moeder aller markten. Het is een soort Action ter grootte van het centrum van Wageningen. Allerlei kleding, keukenartikelen, boeken, toeristische prullaria en natuurlijk veel eettentjes. De boerenmarkt aan de overzijde van de Skytrain vond ik leuker. Ze hadden er veel mooie orchideeën en Tillandsia’s. Vervolgens door het park naar de vlindertuin gelopen. Daar heb ik uitgebreid geoefend met mijn nieuwe camera. Ik moet nog erg wennen dat ik voor een plantje juist afstand moet nemen en niet te dicht bij moet komen. Op de weg terug kwam ik langs het WTC. Hier lag in 1999 ons hotel tegenover. Het gebied is helemaal herontwikkeld. Aan de achterzijde van het WTC is nog zo’n complex weggelegd en onder de Skytrain ligt een wandelpromenade. Het is dat de Erawan-schrijn er nog lag anders had ik sterk aan mezelf getwijfeld. De Erawan-schrijn was druk als vanouds. Je kon er tegenwoordig ook je gebeden laten ondersteunen met zang en dans. Er was al meer dan 1,6 miljard Baht aan giften opgehaald. Dat is zo’n 400 miljoen euro. ’s Avonds heb ik gegeten bij Jim Thompson. Niet goedkoop, maar wel erg lekker. Ook heb ik daar het grootste deel van deze blog geschreven. Tot slot nog een bezoek gebracht aan dé gaydisco, die naast de deur bleek te zitten. Groot (drie verdiepingen), druk en veel stroboscopische effecten.
Nu zit ik op het oude internationale vliegveld voor mijn transfer naar Myanmar. Waarom Myanmar? Er zijn twee redenen. Ongeveer een half jaar geleden zag ik de foto’s van Bagan van Elsemarie. Dat zag er heel gaaf uit.
Marcel op vakantie 